Ciekawostki o rybach, o których z pewnością wcześniej nie wiedziałeś.
Tarliska, karaś i ławice
Wędrówka na tarliska
Narybku węgorza nie da się wyhodować sztucznie. Aby się rozmnożyć węgorze wiedzione tajemniczym i nie poznanym dotąd przez ludzi zmysłem, wykonują najdłuższą znaną nauce wędrówkę na tarliska. Przez 180–250 dni ryba pokonuje około 8 tys. km z Europy do Morza Sargassowego, leżącego w zachodniej części północnego Atlantyku. To jedyne miejsce ma świecie, w którym rozmnażają się węgorze. W latach 80. Warmia i Mazury były węgorzowym eldorado. Zorganizowane grupy przestępcze praktycznie przejęły handel tymi rybami na Mazurach. Był to złoty czas dla jeziorowej gospodarki rybackiej, która wtedy właściwie oparta była głównie na węgorzu i sielawie.
W oczkach wodnych i na stole
Niektórzy nazywają karasia „karpiem dla ubogich”. Choć najczęściej pełnią rolę ryb ozdobnych w oczkach wodnych, to świetnie sprawdzają się także w kuchni. Ich mięso jest ciemne, lekko słodkawe i bardzo smaczne. Karaś większość życia spędza na dnie, więc po wyłowieniu można wyczuć specyficzny zapach mułu. Aby się go pozbyć, wystarczy przez kilka godzin moczyć zimną rybę w mleku.
Zimowe ławice
Gdy mróz skuje mazurskie jeziora, rozpoczyna się łowienie stynki. Zimą te niewielkie ryby, przypominające wyglądem szprotki, o charakterystycznym zapachu świeżego ogórka, tworzą ławice. Łatwiej je wówczas łowić w sieci o małych oczkach. Jako regionalna potrawa stynki są znane głównie na Suwalszczyźnie i w części Mazur. Podawane są zwykle smażone, jako chipsy rybne albo w zalewie octowej. Niegdyś były popularnym przysmakiem do piwa, dzisiaj są rzadkością w restauracjach. Łowienie ich pod lodem jest wyjątkowo pracochłonne.
Ciekawostki o rybach- karp, sum europejski i sumik karłowaty
Cierpliwość w niewoli
Karp to pierwsza ryba udomowiona przez człowieka, w Polsce pojawił się na przełomie XII i XIII wieku za sprawą zakonu cystersów, który zakładał gospodarstwa rybackie przy swoich klasztorach. Stał się jedną z najpopularniejszych ryb w akwakulturze ze względu na szybkie tempo wzrostu. W trzecim roku życia może osiągać masę powyżej 2,5 kg. Inną cechą jest jego wysoka odporność i „cierpliwość” przy czynnościach, które musi wykonać hodowca, np. w trakcie transportu. W niektórych jeziorach, jak Kalwa, ogromne, nawet 12-kilogramowe karpie stanowią pozostałość po spuściźnie gospodarki rybackiej ub. wieku.
Wąsaty drapieżnik
Sum europejski jest jedną z największych ryb słodkowodnych, dorastającą nawet do 2,5 m długości i osiągającą masę ciała ponad 100 kg. Według Stanisława Ciosa, pierwsze informacje o nim pochodzą z 1390 roku, kiedy to zakupiono olbrzymiego suma dla późniejszego pogromcy Krzyżaków spod Grunwaldu, króla Władysława Jagiełły. Sum jest największym drapieżnikiem spośród żyjących w naszych wodach. Dorosłe osobniki żywią się głównie rybami, choć nie gardzą też żabami, ptactwem wodnym czy nawet szczurami.
Szkodnik, ale smaczny
Sumik karłowaty pochodzący z Ameryki Północnej jest obcym gatunkiem w regionalnej ichtiofaunie. W wodach naturalnych regionu jest szkodnikiem, wypiera gatunki rodzime, wyjada ich ikrę i narybek. Pojawił się w dorzeczu Łyny, teraz łowiony licznie także w jeziorze Długim i Krzywym. Żarłoczny sumik dorasta do 30 cm, w sprzyjających warunkach może osiągać nawet pół metra długości i masę 2,5 kg. Jak wszystkie sumokształtne, jest smaczną i tłustą rybą, z małą ilością ości i łusek.
Ciekawostki o rybach- szczupak, okoń, raki i kraby
Strategiczny gość
Szczupak jest jedną z ryb, o największym znaczeniu gospodarczym na Warmii i Mazurach. Należy też do tzw. gatunków kluczowych w ekosystemach jeziornych, które szczególnie silnie oddziałują na resztę organizmów. Gdy np. w skutek odłowów liczebność ryb drapieżnych spada, wzrasta liczebność ryb zooplanktonożernych. Docelowo wpływa to na spadek przezroczystości i jakości wody w zbiorniku. Szlachetne, cenione mięso szczupaka, bogate jest w wartości odżywcze, a porcja 100 g filetu to zaledwie 96 kcal.
Patent ze szlifierką
Okoń jest rybą „wszędobylską”, występuje we wszystkich typach wód, od Bałtyku po leśne, humusowe jeziorka. Obecnie w kraju łowi się rocznie prawie 134 tony tej ryby z samych tylko jezior, z czego ponad 75 ton w województwie warmińsko-mazurskim. Wyborny smak sprawia, że okoń jest rybą poszukiwaną na rynku. Najchętniej w postaci filetu, bo czyszczenie go z mocno osadzonych łusek jest trudne. Wśród patentów wędkarzy – skrobanie okonia… małą szlifierką kątową.
Rzadki rarytas
W wodach regionu występuje sześć gatunków dziesięcionogów: cztery rodzaje słodkowodnych raków i dwa rodzaje krabów, występujących w Zalewie Wiślanym. Zarówno najbardziej znany rak szlachetny i rak błotny żyją wyłącznie w wodzie wysokiej jakości, dlatego dzisiaj rzadko ten rarytas trafia na stoły. W Pieczarkach pod Giżyckiem znajdują się stawy, w których Zakład Rybactwa Jeziorowego prowadzi hodowlę raka błotnego. Kilkaset sztuk młodych raków trafiło stamtąd do regionalnych jezior.
- Instytut Rybactwa Śródlądowego im. S. Sakowicza
Państwowy Instytut Badawczy - Olsztyn, ul. Oczapowskiego 10
- 89 524 01 71
- irs@infish.com.pl