Dzieci potrafią nas zaskoczyć. Niektóre jak magnes przyciągają kłopoty. Rodzicom pozostaje zachować zimną krew i racjonalne myślenie. Nie inaczej jest w przypadku urazów dentystycznych. Gotowi na intensywne szkolenie? Prowadzący: rodzice-dentyści. Pomoce: aplikacja na smartfon.
Gdy dziecko wraca z podwórka z wybitym zębem, pierwsza reakcja rodzica to zwykle przerażenie i panika. Zawsze wtedy trzeba jak najszybciej zgłosić się do dentysty. Wybity ząb lub jego fragment należy odnaleźć i do momentu wizyty w gabinecie przechować w płynie, najlepiej w mleku, nigdy na sucho. W większości przypadków wybity ząb można powtórnie wprowadzić na miejsce, a odłamany fragment dokleić. – Z estetycznego punktu widzenia skutki nieszczęśliwego wypadku są całkowicie odwracalne. Jednak ząb po urazie pozostanie już zawsze „napiętnowany” i będzie narażony na większe ryzyko powikłań w przyszłości, bo urazowi ulega często nie tylko sama korona, ale i unerwiona część zęba – ostrzega dr Grzegorz Kot z olsztyńskiej kliniki AVIdental Kot.
Stąd po takim zabiegu niezbędne są regularne kontrole, w tym zdjęcia radiologiczne, bo powikłania pourazowe mogą pojawić się dopiero po pewnym czasie, w dodatku całkowicie bezobjawowo. Nierzadko dotyczą one zębów sąsiednich, a nie tego „po przejściach”. Trzeba więc zachować ostrożność i dmuchać na zimne jeszcze wiele lat po urazie.
Przez pewien czas od przykrego incydentu mali pacjenci powinni także przestrzegać diety miękkiej. Dentysta określi, jak długo będą musieli powstrzymywać się od gryzienia twardych pokarmów i „oszczędzać” zęby, które doznały urazu. W trudniejszych przypadkach, gdy odłamanego fragmentu zęba nie da się przykleić, mały pacjent może liczyć na zabieg rekonstrukcji. Warto wtedy znaleźć stomatologa specjalizującego się w estetycznej odbudowie zębów i protetyce. W klinice AVIdental jest to dr Zofia Annusewicz-Kot, która przywróciła piękny uśmiech niejednemu młodemu „wywrotowcowi”. – Do tego trzeba mieć oko, wyczucie koloru i cierpliwość, by odpowiednio dopasowywać przezierność materiału. Przebarwienia i prześwity w szkliwie i zębinie muszą przecież wyglądać naturalnie, tak jak w przypadku pozostałych zębów – twierdzi dentystka, która kiedyś wahała się, czy zamiast stomatologii nie wybrać rzeźby na ASP.
Artystyczny zmysł stomatologa protetyka jest nie do przecenienia. Dzięki niemu skutki urazu u pacjenta pozostają praktycznie niezauważone przez otoczenie. Tak było w przypadku młodego pacjenta Zofii Annusewicz-Kot, któremu zależało, by o wybrykach, w wyniku których stracił połowę zęba, nie dowiedzieli się rodzice. Chłopak zachował piękny uśmiech, a rodzice spokojną głowę. Nie zapominajmy jednak o częściach zęba, których nie widać gołym okiem. Ważne, by dentysta jak najszybciej określił zakres urazu. Czas jest tu czynnikiem decydującym o tym, czy ząb uda się zachować żywy. Estetyczny efekt pracy dentysty to jedno, ale po zabiegu rekonstrukcyjnym kluczowe jest to, czy ząb prawidłowo reaguje na bodźce. Jeżeli obumrze, niezbędne jest zastosowanie leczenia kanałowego. I znowu – im szybciej, tym lepiej. Nie bagatelizujmy też urazów dotyczących zębów mlecznych u maluchów. Często poczucie ulgi, że to tylko mleczak, może być zgubne. Niezbędna jest wizyta u dentysty, który, jeśli to możliwe, zabezpieczy ząb, ale przede wszystkim spróbuje ochronić zawiązki zębów stałych, tak by mały pacjent nie musiał w przyszłości ponosić konsekwencji dziecięcych szaleństw.
Zanim maluchy lub nastolatki zaserwują nam takie atrakcje, warto się na nie przygotować. Od niedawna można to zrobić, korzystając z darmowej aplikacji mobilnej Tooth SOS przygotowanej przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Traumatologii Stomatologicznej. Tooth SOS wskazuje krok po kroku, co należy zrobić w tej niespodziewanej i stresującej dla rodzica sytuacji, która może także przydarzyć się im samym. Czasem błahe, z pozoru niewinne zdarzenie może być opłakane w skutkach, np. wtedy, gdy dochodzi do złamania kości żuchwy. Pamiętajmy, że w przypadkach wszelkich złamań okolicy szczękowej niezbędna jest wizyta w szpitalu i diagnoza chirurga szczękowego. – Znamy to z własnego doświadczenia. Nasz syn w czasie snu spadł z kanapy i złamał żuchwę – wspomina dr Grzegorz Kot. – Swoją drogą, tak skomplikowany uraz mógł się przytrafić tylko dziecku dwojga dentystów – dodaje już żartem.
Tekst: Sylwia Płaszczyńska-Capłap
Obraz: Kuba Chmielewski, arch. AVIdental
Wykłady u dentysty
Czteroodcinkowym cyklem edukacyjnym „Wykłady u dentysty” zgłębiamy tajniki współczesnej stomatologii oraz profilaktyki pod okiem lekarza dentysty Grzegorza Kota z AVIdental Stomatologia Kot.
• wydanie grudzień 2019–styczeń 2020
WSPÓŁCZESNE STRATEGIE LECZENIA
• wydanie luty–marzec 2020
UTRATA ZĘBA I MOŻLIWOŚCI REKONSTRUKCJI
• wydanie kwiecień–maj 2020
REWOLUCJA TECHNOLOGICZNA W GABINECIE
• wydanie czerwiec–lipiec 2020
PORADNIK, JAK DBAĆ O ZDROWIE ZĘBÓW
AVIdental Stomatologia Kot tworzy zespół specjalistów realizujących pełen zakres leczenia stomatologicznego według światowych standardów (protetyka, ortodoncja, implantologia, stomatologia dziecięca, leczenie kanałowe, próchnica). Dzięki rozbudowanej diagnostyce i korzystaniu z najnowocześniejszej technologii leczenie jest maksymalnie precyzyjne i minimalnie inwazyjne. Swoich pacjentów centrum edukuje również odnośnie codziennej profilaktyki.