Pozwala łączyć talenty i umiejętności pracowników. Stała się inspiracją do uruchomienia edukacyjno-wspierającego programu RównieWażni, przeciwdziałającego dyskryminacji. Jak różnorodność ludzka, na którą postawiła firma Michelin Polska, przekłada się na sukces firmy?
Michelin Polska – Luzie & Biznes & Planeta
Ludzie & Biznes & Planeta – to filary strategii Grupy Michelin. Nie bez powodu człowiek jest w niej stawiany na równi z finansami i dbaniem o środowisko naturalne. Dynamicznie zmieniający się rynek stawia przed przedsiębiorstwami wiele wyzwań. A jednym z nich jest umiejętność efektywnej współpracy ponad pięciu tys. osób reprezentujących kilka generacji, o różnym pochodzeniu, płci, wykształceniu, doświadczeniu zawodowym, statusie społecznym czy stopniu sprawności. Temu służy wielowymiarowy program RównieWażni, który od ponad dwóch lat jest wdrażany w Michelin Polska. A jego działaniom poświęcona była majowa konferencja „Wszyscy jesteśmy RównieWażni” w olsztyńskiej siedzibie firmy. Specjaliści i działacze z różnych środowisk mówili m.in. czym jest i jakie korzyści niesie współpraca międzypokoleniowa, międzypłciowa czy zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami.
– Często myślimy, że w idei różnorodności chodzi głównie o międzyludzką otwartość i życzliwość – przyznała Ewa Leśnowolska, ekspertka trendów w obszarach różnorodności oraz wolontariatu pracowniczego. – A chodzi też o to, abyśmy czuli się bezpiecznie będąc sobą i aby każdy miał równe szanse, prawo głosu i wpływ na organizację. Różnorodność to także współdecydowanie. Nic o nas bez nas.
Firma bez uprzedzeń i stereotypów- idea DEI
Diversity, equity & inclusion (DEI) jest ideą odnoszącą się do strategii i działań, które dążą do zwiększenia różnorodności, równości i integracji w miejscu pracy, jak i w rozmaitych kręgach społecznych. DEI to już nie trend, a standard w takich firmach jak Michelin Polska, stawiających na zrównoważony rozwój. Z jakimi wyzwaniami w tym zakresie ma do czynienia?
– Po pierwsze dbamy, aby pracownicy starsi i młodsi czuli się razem dobrze, co nie jest łatwe przy trzech, a nawet czterech generacjach, które zatrudniamy – przyznaje Piotr Sokół, dyrektor personalny Michelin Polska. – Dążymy także do tego, aby zwiększać reprezentację kobiet w naszych zespołach – mają inne niż mężczyźni spojrzenie i to jest wartość nie do przecenienia. Kolejna kwestia to stopień sprawności. Pracuje u nas około stu osób z niepełnosprawnościami, ich stanowiska pracy są dostosowane do indywidualnych potrzeb. Innym wyzwaniem jest różnorodność kulturowa. Zatrudniamy 120 obcokrajowców. Mają swoje zwyczaje i tradycje, do których również staramy się adaptować. Już 15 lat temu zaczęliśmy się otwierać choćby na kuchnie z różnych stron świata w naszej zakładowej stołówce. Dzisiaj to popularny trend.
Michelin Polska- 22% pracowników to kobiety, możliwość tacierzyńskiego dla mężczyzn, pokoje odpoczynku
Według raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego z 2023 roku, w ciągu ostatnich 15 lat zwiększył się odsetek aktywnych zawodowo kobiet o blisko 10 proc. Dziś to aż 66 proc. – więcej niż średnia krajów Unii Europejskiej. Kobiety dbają także o swoje kompetencje i inwestują w siebie: co druga w wieku 25–34 lata posiada wyższe wykształcenie. Pomimo tego, wciąż pozostaje dużo do zrobienia, choćby w kwestii równości zarobków. W tej chwili wśród pracowników Michelin Polska kobiety stanowią 22 proc., a do 2030 roku firma chce zwiększyć liczbę ich stanowisk do 30 proc.
– W fabryce, w ciągu ostatnich dwóch lat, 27 produkcyjnych stanowisk pracy zostało zmodernizowanych tak, by były mniej obciążające ergonomicznie. Dzięki temu mogą i pracują tam m.in. kobiety i są w tym naprawdę dobre – tłumaczy Izabela Stadniczeńko, szefowa zespołu zajmującego się komunikacją i wsparciem programu RównieWażni w Michelin Polska. Nadal jednak wiele osób w naszym społeczeństwie wierzy, że niektóre zawody nie są odpowiednie dla kobiet. A tzw. „lepka podłoga” nie pozwala im awansować, choćby ze względu na obowiązki opiekuńcze. A przecież mogą je spełniać również mężczyźni i warto o tym przypominać. Wydaliśmy przewodniki dla naszych menadżerów z informacjami, z jakich urlopów (wśród tych mniej znanych jest na przykład urlop rodzicielski) mogą korzystać osoby pracujące w naszej firmie. Chodzi m.in. o budowanie świadomości, że to nie wstyd iść np. na urlop tacierzyński, wręcz przeciwnie – mężczyzna może się tym szczycić.
Wśród osiągnięć programu RównieWażni wymienić też można wprowadzenie czterech nowych, elastycznych kalendarzy pracy. Zorganizowane na terenie fabryki pokoje do odpoczynku pozwolą na chwilę intymności, np. matkom karmiącym czy osobom przyjmującym insulinę.
Firma bez uprzedzeń i stereotypów- duże firmy zmieniają krzywdzące przekonania, walczą ze stereotypami
Program RównieWażni składa się z kilku podprojektów, w których działa około 50 pracowników reprezentujących różne grupy zawodowe. Zajmują się modernizacją stanowisk pracy czy tworzeniem atrakcyjnego środowiska pracy. Zespół regulacji prawnych zaś – analizą i dostosowaniem przepisów wewnętrznych do wymogów prawnych i standardów Grupy Michelin w zakresie różnorodności, równości i włączenia. To świadomość jednak, a nie dyrektywy i przepisy, odgrywają kluczową rolę w procesie zmian, choćby w kwestii równości płci czy zatrudniania osób z niepełnosprawnościami.
– Ciężko walczyć z przekonaniami, które często wynosi się z domu. Furtkę różnorodności otwierają duże firmy, liderzy na rynku, którzy dzisiaj pokazują kierunki – przekonuje Izabela.
Rolą programu jest edukacja na temat różnorodności i korzyści z niej płynących. Wśród działań, które zrealizowało Michelin Polska jest m.in. szkolenie dla pracowników „Działaj bez uprzedzeń i stereotypów” czy webinary na temat depresji i neuroróżnorodności. Kolejnym elementem programu jest praca nad inkluzywnością języka używanego w przedsiębiorstwie. Firma udostępniła również pracownikom lekcje online oraz podstawowe znaki z polskiego języka migowego, które ułatwiają komunikację z osobami niesłyszącymi.
– Na własną prośbę pracownicy ci noszą na plecach plakietkę „nie słyszę” – opowiada Agata Pawlik, szefowa produkcji w Michelin Polska. – Osobie słyszącej może się to wydawać stygmatyzujące, a przecież naszym niesłyszącym pracownikom chodzi o to, by dostosować formę komunikacji do ich potrzeb. Nie było łatwo spełnić wszystkie wymagania przygotowując im miejsca pracy, a potem ucząc zawodu – zaangażowało się w to wiele osób z różnych wydziałów firmy. Ale dzisiaj wiemy, że ich zatrudnienie przekłada się na zyski dla przedsiębiorstwa. Zostają z pracodawcą długo, sprawnie dochodzą do wydajności, nie wymagają dodatkowych szkoleń, są specjalistami i mogą edukować innych.
Michelin Polska- inne spojrzenie na świat
Jednym z problemów rynku pracy są niewykorzystane zasoby, zwłaszcza wśród grup najbardziej narażonych na wykluczenie społeczne, w tym osób z niepełnosprawnościami. Według raportu „Perspektywa pracodawców na zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami” z 2020 roku, największą barierą są negatywne stereotypy na temat ich zdolności do pracy. Wynikają najczęściej z braku doświadczenia we współpracy z takimi osobami, na co wskazało aż 58 proc. ankietowanych pracodawców.
– Ważne, aby rozmawiać o korzyściach finansowych wynikających z zatrudniania osób z niepełnosprawnościami, ale zbyt rzadko bierzemy pod uwagę, że mogą też wnieść inne spojrzenie na świat – przyznaje Marta Wróbel, prezes fundacji #MocSłabości, prelegentka majowej konferencji. – Pracując z taką osobą uczymy się patrzeć na otoczenie z perspektywy trudności, choćby dostosowania miejsca pracy do ich potrzeb. Przykład? Aby dojść do windy trzeba pokonać dwa stopnie, których osoby sprawne nawet nie zauważają, a dla niepełnosprawnych stanowią wyzwanie. To nowe spojrzenie i idące za tym zmiany, działają na korzyść firmy, która staje się otwarta i przyjazna.
Wdrażanie strategii promujących różnorodność i włączenie nie tylko wzbogaca kulturę organizacyjną, ale także przyczynia się do zwiększenia konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstwa. Różne perspektywy i doświadczenia pracowników pozwalają na bardziej kreatywne podejście do problemów, generowanie unikalnych pomysłów. Taki zespół jest w stanie szybciej adaptować się do zmieniających się warunków rynkowych i wykorzystywać pojawiające się możliwości.
– A wiele rozwiązań stworzonych dla osób z niepełnosprawnościami weszło do mainstreamu – zauważa Monika Duda, ambasadorka ds. Osób z Niepełnosprawnościami i Dostępności w międzynarodowej Grupie KRUK, prelegentka konferencji. – Dzięki temu mamy np. klawiaturę, szczoteczkę elektryczną, słomki do napojów wzorowane na drenach do karmienia, jakich używają pacjenci w szpitalach. Albo obniżenie ulicznego krawężnika – korzystają na tym nie tylko osoby z wózkami, ale też z rowerami czy walizkami.
Firma bez uprzedzeń i stereotypów- akcje profilaktyczne, dbałość o zdrowie
Od ponad dwóch lat program RównieWażni służy nie tylko samej firmie Michelin Polska, ale też lokalnej społeczności. Promowali jego ideę m.in. podczas Kilometrów Pomocy – wydarzenia charytatywno-sportowego dla mieszkańców Olsztyna, jarmarku letniego czy wydarzeń kulturalnych. Regularnie organizują akcje profilaktyczne: różowy październik – promocję profilaktyki raka piersi czy Movember dla profilaktyki raka prostaty. W konkursie na scenariusz sztuki pt. „Wszyscy jesteśmy RównieWażni”, w którym główną nagrodą jest jej wystawienie na scenie Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie, wzięli udział uczniowie i uczennice olsztyńskich szkół – premiera w marcu 2025 roku. Nawet plac zabaw przed główną siedzibą firmy posiada elementy ilustrujące ideę różnorodności.
– Ważną rolę w projekcie odgrywa uświadamianie, że różnorodność to przede wszystkim ogromna wartość – podsumowuje Izabela Stadniczeńko. – Dzieląc się swoją perspektywą czy talentem, wzbogacamy nasze otoczenie. W dzisiejszym zglobalizowanym świecie DEI nie jest opcją, a koniecznością dla każdej organizacji dążącej do zrównoważonego rozwoju. Celem Michelin Polska jest być liderem w tym obszarze, wyznaczać standardy i szeroko pokazywać nasze najlepsze praktyki, a pomóc w tym może stworzenie koalicji pracodawców (również tych z branży automotive) oraz organizacji wspierających różnorodność – razem możemy zdziałać więcej. Chcemy inspirować, że ta kluczowa wartość nie tylko pomaga zyskać przewagę konkurencyjną, ale też budować trwałe relacje zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz firmy.
Tekst: Beata Waś
Obraz: Archiwum Michelin