Zadbane otoczenie, zero pośpiechu, jedzenie wysokiej jakości. Kto nie chciałby żyć w takich warunkach? Chyba tylko ci, którzy potrzebują tempa i chaosu metropolii. To jedyne, czego nie znajdziecie w miejscowościach spod znaku Cittaslow.
W każdą letnią sobotę, w centrum Jezioran robi się gwarno. Stragany z kozimi serami, ziołowymi mydłami, domowymi przetworami, miodem, ciastami, warzywami z przydomowych ogródków, jagodami prosto z lasu. Każdy przynosi to, co akurat ma na domowym „warsztacie”. Eko Targ zainicjowany przez lokalną Galerię Revita Warmia, to okazja nie tylko do handlu, ale przede wszystkim spotkania mieszkańców gminy. Wymiany doświadczeń i towaru w sielskiej atmosferze przy kawie, lemoniadzie i domowych przysmakach. Od zeszłego roku Jeziorany należą do sieci Cittaslow. Co zmieniło się w życiu mieszkańców?
– Przystąpienie do sieci, to była w zasadzie formalność, na którą od dawna czekaliśmy – twierdzi Marcelina Mikułowska, współwłaścicielka Galerii Revita Warmia i inicjatorka Eko Targów. – Jeziorany to typowe miasteczko z klimatem slow: średniowieczny układ urbanistyczny, wspaniałe zabytki skumulowane na małej przestrzeni, prężnie działający ośrodek kultury. Brakowało jedynie działań pobudzających potencjał twórczy mieszkańców. W ubiegłym roku urząd gminy ułatwił nam organizację targu przy placu, który niegdyś był miejscem spotkań mieszkańców, a potem stał się zwykłym parkingiem. Chcielibyśmy wrócić do jego funkcji z przeszłości – serca miasteczka. Eko Targi to nie tylko turystyczna atrakcja, ale też motywacja dla „lokalsów”, aby uwierzyć w potencjał prowincji, pokazać jej wartość światu.
Spokój i sielskość, działania prospołeczne, odnowa zabytków oraz pielęgnowanie lokalnej twórczości i kuchni – to idea sieci Cittaslow. Wywodzi się z ruchu Slow Food, dlatego kładzie szczególny nacisk na promocję lokalnej kuchni i tradycyjnych produktów. Zakłada również wykorzystywanie nowoczesnych technologii i nowatorskich sposobów organizacji miasta, tak, aby spokojne tempo życia nie stało w sprzeczności z rozwojem.
– To my, drobni producenci, jesteśmy siłą tej sieci – mówi Mariusz Sekulski, który prowadzi gospodarstwo ekologiczne w Praslitach pod Dobrym Miastem, również należącym do sieci. – Jarmarki, festyny organizowane w miasteczkach należących do sieci, ułatwiły nam wzajemne, również międzyregionalne kontakty, wymianę produktów. Ideą naszej współpracy jest jak najkrótsza droga „z pola na stół”. Liczymy jednak na większą pomoc urzędów w promocji naszej działalności, a cykliczne miejskie targi to jedna z jej form.
Do międzynarodowego stowarzyszenia, które powstało w 1998 roku we Włoszech, mogą należeć miasta liczące mniej niż 50 tys. mieszkańców, które zobowiązały się realizować cele ruchu, czyli wszechstronnie pracować nad poprawą jakości życia mieszkańców. Do polskiej sieci miasteczek Cittaslow należy 26 miejscowości, w tym aż 20 z Warmii i Mazur. Na całym świecie ruch zrzesza 232 miejscowości. Żeby mieć prawo do używania wizerunku pomarańczowego ślimaka – symbolu Cittaslow, trzeba spełnić 60 warunków.
Tekst: Beata Waś, obraz: Paweł Koziński / UM Nidzica
www.mazury.travel
www.my-guide.warmia.mazury.pl
cittaslowpolska.pl
KALENDARZ WYDARZEŃ KULINARNYCH
W MIASTACH CITTASLOW:
FESTIWAL KULTURY ŚREDNIOWIECZNEJ, 9 LIPCA, NIDZICA
Jedna z atrakcji Dni Nidzicy. Można będzie próbować przygotowywanego na żywym ogniu średniowiecznego jadła, zapoznać się ze zwyczajami z czasów, kiedy nidzicki zamek pełnił rolę rezydentalno-obronną. Wydarzenie wpisuje się w kalendarz sieci „Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle.
FESTIWAL KULTURY MYŚLIWSKIEJ, 23 LIPCA,
LIDZBARK WARMIŃSKI
W programie 10. edycji imprezy koncert muzyki myśliwskiej – tradycyjnych sygnałów i bardziej rozrywkowych rytmów, pokazy ptaków łowczych, psów ras myśliwskich oraz konkurs kulinarny na dania z dziczyzny i prezentacja członków sieci „Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle”, rozmowy o współczesnych aspektach myślistwa. Dzień wcześniej (22 lipca) w Oranżerii Kultury odbędzie się konferencja „Łowiectwo jako aktywna ochrona przyrody – historia i współczesność” połączona z wystawą fotografii przyrody autorstwa Waldemara Bezucha.
FESTIWAL POGRANICZA KARTACZEWO, 6 SIERPNIA, GOŁDAP
Okazja do skosztowania najlepszych kartaczy w regionie w wykonaniu profesjonalnych kucharzy i amatorów. Potrawy poddane ocenie jury konkursowego i publiczności. W programie m.in. Mistrzostwa Świata w Jedzeniu Kartaczy w kilku kategoriach, występy zespołów. Okazja, aby odwiedzić miasto posiadające status uzdrowiska klimatyczno-borowinowego i napić się wody w kompleksie tężni solankowych.
WARMIŃSKA UCZTA PIEROGOWA, 12 SIERPNIA,
BIESOWO KOŁO BISKUPCA
Od 11 lat do Biesowa przyjeżdżają tłumy smakoszy z całej Polski. Na pierwszej uczcie ugotowano dwa tys. pierogów, które rozeszły się w ciągu pół godziny. Na kolejne imprezy gospodynie przygotowywały ich coraz więcej, w minionym roku podano ponad 50 tys. sztuk z różnym farszem. W tym roku padnie kolejny rekord, a Biesowo ponownie stanie się pierogową stolicą Polski.
FESTIWAL WIEPRZOWINY, 13 SIERPNIA, DZIAŁDOWO
Gospodarzem festiwalu po raz pierwszy będzie Działdowo. W programie imprezy konkursy oraz pokazy kulinarne połączone z degustacją potraw z wieprzowiny. Tradycyjne wyroby będzie można nabyć także na stoiskach producentów regionalnej żywności, w tym przedstawicieli sieci „Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle”.
REGIONALNE ŚWIĘTO ZIÓŁ, 15 SIERPNIA, OLSZTYNEK
Impreza organizowana od 2010 roku nawiązuje do ludowej tradycji święcenia ziół, kwiatów oraz zbóż, promuje zastosowanie ziół w tradycyjnej medycynie, kosmetyce i kulinariach oraz propaguje tradycje pszczelarskie. W programie kiermasz produktów zielarskich, rękodzieła m.in. producentów należących do sieci „Dziedzictwo Kulinarne Warmia Mazury Powiśle”.
RYŃSKIE SMALCOWANIE Z OGÓRCZENIEM, 19 SIERPNIA, RYN
Kulinarny festyn, którego głównym motywem jest smalec i ogórek. Nie zabraknie lokalnej zupy ogórkowej i innych potraw na bazie tego warzywa. W programie także mistrzostwa Polski w rzucie ogórkiem parami oraz konkurs na fraszkę kulinarną.
W kalendarzu wydarzeń w miastach Cittaslow również m.in. organizowane do połowy września w Jezioranach sobotnie Eko Targi (godz. 8–13) Jarmark Sztuki Rękodzieła w Dobrym Mieście, Pchli Targ w Rynie (obydwa 13 sierpnia) oraz Jarmark Antyków, Rękodzieła i Zdrowej Żywności w Działdowie (27 sierpnia).
Więcej informacji o wydarzeniach w miastach Cittaslow znajdziecie na stronie internetowej cittaslowpolska.pl oraz facebooku Cittaslow Polska.